de sagen - voorbeelden en kenmerken
Lees hier enkele voorbeelden van sagen. Wat is er typisch aan de sagen? Waarin verschillen de sagen van andere volksverhalen? Kijk naar de afbeeldingen hieronder. Beantwoord de vragen onder de daarbij horende afbeeldingen.
Hoe heet dit jongetje? Weet je waarom dit jongetje zo heet? Voor welke stad is dit jongetje het 'uithangbord'? Formuleer je bedenkingen op je werkblad. Beantwoord ook nog de andere vragen die daarbij horen.
Dit verhaal is een voorbeeld van een sage. Door dit voorbeeld krijg je inzicht in de theoretische achtergrond. Klik op de afbeelding van dit jongetje en lees de verhalen. Geef daarna antwoord op volgende vragen en vul dus kenmerk 1 en 2 aan van de sagen in je werkbundel:
- Waar spelen sagen zich af? Kom je ook te weten in welke periode?
- Bestaat van iedere sage maar 1 versie? Indien er meerdere versies bestaan, hoe zou dit dan komen? Denk ook aan de manier waarop sprookjes werden overgeleverd.
Luister naar het liedje van Wannes Van de Velde door op afbeelding 2 te klikken. Je wordt doorgestuurd naar Youtube waar je het liedje beluistert. Formuleer op je werkblad een antwoord op volgende vragen:
- Hoe heet deze figuur waarover gezongen wordt in het liedje? Herken je het standbeeld en waar dit staat?
- Wat doet deze figuur met de mensen? Hij had een slechte reputatie. Waarom?
- Als je een antwoord hebt geformuleerd op deze vragen, probeer je de volledige sage te lezen in het dialect door op onderstaande afbeelding te klikken. Je vult vervolgens ook kenmerk 3 van de sagen aan.
Bekijk de eerste zes minuten vna het fragment over de pot van Olen.
Welke historische figuur speelt hierin mee? Waar staan deze potten?
Wat is de moraal van dit verhaal?
Willy Vandersteen heeft hier een stripverhaal over gemaakt.
Vat het verhaal samen, hoe komt het dat deze potten drie oren hebben?
Vul nu het vierde kenmerk van de sagen in je werkbundel aan.

afbeelding 4
Op deze afbeelding zie je het schip De Vliegende Hollander.
Wat is er typisch aan dit schip? Klik op de afbeelding en bekijk het filmpje.
Als je dit hebt bekeken, lees dan de sage die ermee gepaard gaat door op de onderstaande link te klikken en vul het vijfde kenmerk van de sage aan op je werkblad.
https://www.beleven.org/verhaal/de_vliegende_hollander

afbeelding 5
Een volgend voorbeeld is de sage van de Bokkenrijders. Klik op de afbeelding en bekijk filmpje. Beantwoord de volgende vragen:
- Wat was de bedoeling van de bokkenrijders? Wie wilden ze helpen? Waren ze dus eigenlijk niet een beetje zoals Robin Hood?
Lees een stukje van het verhaal van de bokkenrijders via onderstaande link:
https://www.dbnl.org/tekst/sinn008verh01_01/sinn008verh01_01_0021.php
Vul daarna kenmerk zes aan.
Er bestaan nog heel wat interessante voorbeelden van sagen. Bekijk enkele voorbeelden en lees of beluister de verhalen op de Volksverhalenbank.
samenvatting van de kenmerken van sagen
Je hebt nu enkele voorbeelden gelezen. Je hebt nu alle kenmerken van de sage op een rijtje gezet.
Kenmerken van de sagen:
- Welke personages of personen komen aan bod in de sagen?
- Wanneer en waar spelen de sagen zich af?
- Zijn de sagen volledig gefantaseerd of gedeeltelijk waar?
- Hebben de sagen een happy end?
- Bestaat er maar 1 versie van zo een verhaal?
- Hoe werden de sagen oorspronkelijk overgeleverd?
Als je een antwoord hebt geformuleerd op deze vragen door alle kenmerken aan te vullen in je werkbundel, dan klik je op de foto van de Vliegende Hollander. Controleer nu je antwoorden en verbeter indien nodig in je werkbundel.
etymologie van het woord sage
Waar komt het woord 'sage' vandaan? Aan welke taal denk je, als je dit woord hoort? Kan je zo de etymologie achterhalen? Vul de gevraagde info aan op je werkblad. Klik op de onderstaande link om de etymologie te vinden.
de verschillende soorten sagen
Er bestaan verschillende soorten sagen. Lees waar de verschillende soorten over gaan en probeer bij iedere soort een extra voorbeeld te vinden op de volksverhalenbank. Je kan eerst de verhalen lezen door op de afbeeldingen te klikken.

2 Volkssage
In deze sage die hierboven al werd besproken komen we duivels (duivelssagen), spoken (spookgeschiedenis) en andere geesten (sagen over geesten- en toverwereld) tegen die als doel hebben de mensen het leven zuur te maken.